Powstające w oczyszczalniach ścieków osady mogą być nawozem dla roślin/ fot. shutterstock

Powstające w oczyszczalniach ścieków osady mogą być bezpiecznym i skutecznym nawozem, który - w postaci granulatu - może też wspomagać uprawę roślin czy stanowić materiał glebotwórczy - wskazują twórcy innowacyjnej technologii, opracowanej w Głównym Instytucie Górnictwa (GIG).

Opracowane w katowickim GIG rozwiązanie, polegające na otrzymywaniu nawozu organicznego z ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych, zostało w ostatnich dniach nagrodzone na odbywającej się online XIV Międzynarodowej Warszawskiej Wystawie Wynalazków IWIS 2020.

Eksperci szacują, że w polskich oczyszczalniach ścieków powstaje rocznie nawet ok. 600-800 tys. ton suchej masy osadów ściekowych. Obecne przepisy zabraniają ich składowania - osady są m.in. wykorzystywane w cementowniach, spalane, a także kompostowane. Zaledwie niewielka ich część służy np. do produkcji nawozów.

Mimo obowiązku zagospodarowania osadów, najczęściej są one traktowane jako odpady. Naukowcy z GIG przekonują natomiast, że przy zastosowaniu odpowiednich technologii, osady ściekowe można zamienić w produkt w postaci bezpiecznego, skutecznego i przyjaznego nawozu, możliwego do powszechnego stosowania.

"Technologia otrzymywania nawozu organicznego z ustabilizowanych osadów ściekowych, która została nagrodzona złotym medalem, pozwala na uzyskanie całej gamy produktów: nawozu organicznego, nawozu mineralno-organicznego, środka wspomagającego uprawę roślin oraz materiału glebotwórczego" - wyjaśniła w czwartek PAP rzeczniczka GIG dr Sylwia Jarosławska-Sobór.

Uzyskanie nawozu jest możliwe dzięki precyzyjnemu wymieszaniu komponentów i doprowadzeniu materiału do formy trwałego granulatu o uziarnieniu 1-6 mm. Takie granulaty - według specjalistów z GIG - charakteryzują się dobrymi właściwościami nawozowymi i glebotwórczymi.

"Wysoka zawartość materii organicznej pozytywnie wpływa na procesy powstawania próchnicy w glebie. Produkt charakteryzuje się również właściwościami odkwaszającymi i mikroretencją wody w glebie" - dodała rzeczniczka Instytutu. Granulat rozprowadza się np. przy pomocy rozsiewaczy i siewników. Opracowane w GIG rozwiązania zostały już opatentowane.

Wcześniej naukowcy z katowickiego Instytutu opracowali technologię, dzięki której tego typu organiczny nawóz może być użyteczny nie tylko w rolnictwie, ale także w przydomowych ogrodach oraz do pielęgnacji zieleni na balkonach czy klombach. Jest to możliwe dzięki otoczeniu granulki nawozu roztworem hydrożelowym, dającym mu warstwę ochronną, akumulującym wodę i eliminującym przykry zapach. Taka otoczka zabezpiecza osady ściekowe przed pyleniem i powstawaniem potencjalnie szkodliwych dla zdrowia bioaerozoli, a także stopniowo uwalnia składniki odżywcze do gleby. To również swoisty magazyn wody, możliwej do wykorzystania przez rośliny w okresach suszy.