Brokuły przeznaczone do przechowania należy zbierać w fazie gdy róże są w pełni wykształcone, jędrne, zwarte/ fot. shutterstock

Innowacyjne technologie - kontrolowaną i dynamicznie kontrolowaną atmosferę stosuje się w przechowalnictwie, aby wydłużyć okres podaży warzyw na rynek przy zachowaniu ich najwyższej jakości. O możliwościach przechowywania warzyw w nowoczesnych technologiach mówiła dr Maria Grzegorzewska z Instytutu Ogrodnictwa podczas szkolenia pt. „Innowacyjne technologie przechowywania i wykorzystania owoców i warzyw”.

20 listopada br. w Instytucie Ogrodnictwa odbyło się szkolenie online pt. „Innowacyjne technologie przechowywania i wykorzystania owoców i warzyw”, przygotowane w ramach działań zadania 3.5 i 5.1 Programu Wieloletniego (2015-2020).

W Pracowni Przechowalnictwa i Fizjologii Pozbiorczej Owoców i Warzyw Instytutu Ogrodnictwa przeprowadzono badania nad zastosowaniem niskich koncentracji tlenu i dwutlenku węgla w przechowywaniu brokułów i innych warzyw oraz doświadczenia z pozbiorczym traktowaniem warzyw 1-MCP.

Dynamicznie kontrolowana atmosfera (DKA) polega na stałej kontroli parametrów przechowywania i utrzymania stężenia tlenu na najniższym możliwym poziomie, bezpiecznym dla danego gatunku. Stężenie tlenu obniża się nawet do 0,2-0,7 proc. natomiast stężenie dwutlenku węgla utrzymywane jest zwykle na poziomie 0,5-2,0 proc. Porównując dynamicznie kontrolowana atmosferę z kontrolowana atmosferą (KA), poziom tlenu w DKA jest stale dostosowany aktywności oddechowej przechowywanego produktu, podczas gdy w KA stężenie tlenu jest utrzymywane na stałym (ustalonym wcześniej) poziomie przez cały okres przechowywania.

Pierwszym gatunkiem, który wzięto do badań był brokuł – odmiany Partenon i Monaco. Po 100 dniach przechowywania w temperaturze 0-1 st. C oceniano brokuły pod względem ich jakości.

Wyniki wskazują, że brokuły bardzo pozytywnie zareagowały na zastosowanie DKA i KA z niskim stężeniem tlenu i dwutlenku węgla. Zachowały ładny kolor i zwięzłość. W czasie przechowywania w nowoczesnych technologiach również wykazały mniejszą podatność na gnicie, co przełożyło się na lepszą wartość handlową. Odmiana Partenon najlepiej przechowywała się w DKA 0,5 proc. stężeniem CO2 i 1 proc. stężeniem CO2. Brokuły z DKA zachowały lepszą jakość róż ale również lepsza jakość łodygi.

Gorszą jakością przechowalniczą odznaczała się odmiana Monaco. Po przechowaniu róże miały gorszą jakość niż Partenon. Brokuły z kontrolnych kombinacji nie nadawały się do handlu, podczas gdy brokuły z kombinacji KA i DKA utrzymały wartość handlową. Odmiana Monaco wykazała również trochę gorszą jakości sensoryczną. Brokuły z DKA najlepiej przechowały się w kombinacjach z 2 proc. stężeniem CO2.

Kontrolowana atmosfera i dynamicznie kontrolowana atmosfera wpłynęły na ograniczenie gnicia i żółknięcia brokułów w czasie przechowywania, a tym samym na utrzymanie lepszej jakości róż niż normalna atmosfera. Pomiary fluorescencji chlorofilowej wskazywały, że stres spowodowany zbyt niską zawartością tlenu dla brokułów, występował przy zawartości tlenu poniżej 0,4 proc.

W innym doświadczeniu oceniano jakość czterech odmian sałaty kruchej w trakcie przechowywania przez 2 sezony w dwóch DKA, jednej standardowej kontrolowanej atmosferze oraz dwóch kombinacjach kontrolnych. Sałata była przechowywana w temperaturze 0 st. C – w pierwszym sezonie przez 35 dni, a w drugim przez 28 dni.

Podczas likwidacji doświadczenia okazało się, że dużo liści było przejrzałych na główkach z różowymi nerwami i przestarzałych z rdzawymi plamami we wszystkich kombinacjach doświadczalnych. W przypadku odmiany Cellist najwięcej sałaty handlowej (66,8 proc.) uzyskano w jednej kombinacji z DKA w której utrzymywano 2 proc. CO2. Z kolei odmiana Gustinas przy zastosowaniu tego samego sposobu przechowywania miała najniższy procentowy udział sałaty handlowej (36,2 proc.).

Drugi sezon badań – 28 dni

U odmiany Ikebanas z DKA uzyskano sałaty handlowej ponad 78 proc.
Natomiast w przypadku odmiany Federico lepszy wynik uzyskano w DKA z 1 proc. CO2 (72,8 proc. sałaty handlowej).

dr Maria Grzegorzewska zaznaczyła, że w dynamicznie kontrolowanych atmosferach uzyskano trochę wyższą ilość sałaty handlowej niż w innych sposobach przechowywania. Pomiary fluorescencji chlorofilowej wskazywały ze stres spowodowany niską zawartością tlenu, występował w sałacie przy zawartości 02 poniżej 0,4 proc. Stwierdzono brak wyraźnego wpływu KA i DKA na ograniczenie różowienia nerwów liści, a tym samym na utrzymanie lepszej jakości sałaty kruchej.

W kolejnym doświadczeniu papryka Jekla (zebrana w fazie owoców wyrośniętych zielonych) przechowywana była przez 21 dni w temperaturze 8 st. C. Zastosowanie dynamicznie kontrolowanych atmosfer nie wpłynęło na poprawę trwałości przechowalniczej papryki.

Zastosowanie 1- MCP do przechowywania warzyw

1-MCP blokuje efektywność działania etylenu a tym samym opóźnia mięknięcie, starzenie się tkanki, obniża intensywność oddychania, pozwala na utrzymanie lepszej barwy produktu, twardości i smaku oraz zwiększa odporności na choroby. W IO przeprowadzono badania z odmianą pomidora Admiro. Owoce pomidora zebrane w fazie dojrzałości od 10 do 60 proc. wybarwienia i traktowane 1-MCP, po 5-cio tygodniowym okresie przechowywania wyróżniały się dużo lepszą jakością, niż nie traktowane.

Z kolei w innym doświadczeniu zaznaczył się wpływ traktowania 1-MCP na jakość brokułów. Róże traktowane 1-mcp w stężeniu 3 μ.l -1 wykazały mniejsza podatność na żółknięcie po przeniesieniu ich z warunków chłodniczych do warunków stymulowanego obrotu handlowego/ towarowego.

Zamierzasz przechowywać płody rolne? Niezbędne urządzenia i narzędzia do przechowywania znajdziesz w naszym nowym serwisie Giełda Rolna!