Podczas I czytania projektu zgłoszono wniosek o jego odrzucenie, który w głosowaniu w Sejmie nie zyskał poparcia posłów. Projekt skierowano do dalszych prac w komisji. We wtorek rozpatrzyła go sejmowa komisja rolnictwa.

Poprawki do projektu ustawy o ARiMR zgłosił poseł Maciej Górski (PiS).

"Po analizach w ministerstwie rolnictwa doszliśmy do wniosku, że umorzenie i restrukturyzacja długów powinna pójść znacznie dalej niż było zaproponowane w pierwotnym przedłużeniu ustawy (...). Proponujemy taki zapis, żeby te zadłużenia, które są wieloletnie i ich stan jest bardzo trudny do odzyskania, a odsetki przekraczają wielokrotnie kapitał podstawowy, by odsetki były umarzane pod warunkiem spłaty kapitału" - wyjaśnił obecny na posiedzeniu komisji wicepremier, minister rolnictwa Henryk Kowalczyk.

Zadłużenie rolników 

Jak mówił, chodzi o zadłużenie w łącznej wysokości 174 mln zł z odsetkami rzędu ponad 500 mln zł. Sprawa dotyczy ok. 3 tys. rolników.

Kolejna sprawa - jak mówił - dotyczy upoważnienia ARiMR do dokonywania cesji części płatności bezpośrednich na rzecz zakładu ubezpieczeniowego. Chodzi o to, by rolnik, który chce ubezpieczyć swoje uprawy miał możliwość zadysponowania tymi pieniędzmi na rzecz opłacenia składki ubezpieczeniowej. Wicepremier przypomniał, że wysokość składki zależy od wartości ubezpieczenia, ale jest ona w 65 proc. dotowana przez budżet państwa. "To bardzo mocno usprawni system ubezpieczeń" - ocenił minister.

Trzecia zmiana to poprawka, która dotyczy ustawy okołobudżetowej, w której w 2021 r. przewidziano dla samorządów subwencję kanalizacyjną w kwocie 3 mld zł. Subwencja została podzielona na poszczególne gminy. Gminy, które w ogóle nie posiadają kanalizacji musiałyby ją zwrócić. Poprawka ta powoduje, że pieniądze będzie można wykorzystać na np. budowę przydomowych oczyszczalni ścieków - tłumaczył Kowalczyk.

Minister przyznał, na co uwagę zwróciło Biuro Legislacyjne, że część poprawek wykracza poza materię pierwotnego projektu ustawy, ale - jego zdaniem - są to rozwiązania korzystane dla rolników i rozwoju obszarów wiejskich.

Spółka IT dla obsługi ARiMR

Najwięcej dyskusji na posiedzeniu komisji wzbudziła jednak propozycja utworzenia spółki z.o.o. IT dla obsługi ARiMR. Dorota Niedziela (KO) pytała skąd taki projekt, gdyż w Agencji już istnieje specjalny wydział informatyczny. Został on utworzony w 2016 r. właśnie po to, by uniezależnić się od zewnętrznej obsługi informatycznej.

Zdaniem posłanki przekazanie informatyki do wydzielonej firmy spowoduje, że nie będzie można uzyskać żadnych informacji na temat jej działania, gdyż będzie zasłaniała się tajemnicą handlową. Firma też nie będzie miała motywacji do ograniczania kosztów swojej działalności.

Prezes ARiMR Halina Szymańska, odpowiadając na wątpliwości posłów wyjaśniła, że w okresie pandemii nastąpił znaczny wzrost zapotrzebowania na informatyków, a ich płace istotnie wzrosły. Zarobki proponowane przez ARiMR są zbyt niskie by utrzymać ich przy pracy. Są też problemy z naborem nowych pracowników m.in. z powodu procedury - konkursów.

Szefowa ARiMR poinformowała, że spółka utworzona byłaby na bazie już istniejącego oddziału IT, docelowo pracowałoby tam 300 osób, ARiMR miałaby się stać 100-proc. udziałowcem w tej spółce. Wynagrodzenia dla programistów byłyby rynkowe. Dodała, że budowa takiej firmy, do pełnej sprawności będzie trwała 6 lat. Głównie obsługiwałaby ona ARiMR, ale mogłaby też wykonywać inne zlecenia ministra rolnictwa.

Natomiast druga część działu IT - biuro projektowe, gdzie tworzone byłyby systemy, pozostałoby w strukturze ARiMR.

Komisja wyraziła zgodę na wprowadzenie przez Biuro Legislacyjne poprawek o charakterze legislacyjno-redakcyjnym. Dokument skierowano do drugiego czytania w Sejmie.

Poza kwestiami dotyczącymi powołania spółki IT dla ARiMR projekt wprowadza przepisy usprawniające funkcjonowanie Agencji. Chodzi m.in. o rozwiązania dotyczące zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy czy skrócenie procesu uzupełnienia niedoborów kadrowych w Agencji.

Projektowana nowelizacja reguluje tryb umarzania wierzytelności z Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa (FRiOR), tj. umorzenia wierzytelności z FRiOR na wniosek głównego dłużnika lub jego następcy prawnego. Aby skorzystać z tego rozwiązania, osoba ta musi mieć ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz nie posiadać innej nieruchomości niż ta, w której zamieszkuje.

Wprowadzona ma być także możliwość umorzenia wierzytelności z FRiOR, na wniosek głównego dłużnika lub jego następcy prawnego, jeżeli wyłączną wierzytelnością jest zobowiązanie dotyczące odsetek. Jednocześnie wskazano, że proponowane wsparcie, w odniesieniu do podmiotów prowadzących działalność rolniczą, stanowi pomoc de minimis w rolnictwie i może zostać udzielone tylko raz.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących planów finansowych Agencji.