Mołdawia w sezonie 2020 wyprodukowała około 25-30 proc. mniej jabłek, z powodu niesprzyjającej pogody/ fot. unsplash

Mołdawia w sezonie 2020 wyprodukowała około 25-30 proc. mniej jabłek, z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych. Oczekuje się, że całkowita produkcja jabłek w najbliższych latach będzie wahała się między 600- 700 tys. ton rocznie.

Należy oczekiwać, że w przyszłości pogoda będzie miała jeszcze większy wpływ na wielkość produkcji sadowniczej w Moładwii. O tym, jak rozwija się mołdawskie sadownictwo i w którym kierunku zmierza, informował Viorel Leahu, podczas spotkania sadowniczego online zorganizowanego 3 lutego przez firmę Agrofresh.

W Mołdawii ogólna powierzchnia sadów wynosi 50 tys. ha, z czego intensywne sady jabłoniowe stanowią ok. 8 tys. ha. Całkowita powierzchnia nasadzeń spada, ale rośnie areał sadów intensywnych (w planach do 10 tys. ha w 2025 r.). Średnia powierzchnia sadu w typowym gospodarstwie wynosi 25-40 ha, ale zdarzają się także duże gospodarstwa sadownicze o powierzchni do 150 ha. Typowy sadownik prowadzi dwa rodzaje sadów: jeden intensywny na podkładce M9 z którego może zebrać ok. 50 ton z ha, oraz drugi klasyczny na podkładce MM106, posadzony prawdopodobnie około 2005 r.

Po 2015 roku mołdawscy sadownicy zaczęli uzyskiwać coraz większe plony – do 600 tys. ton w 2018 roku. W ubiegłym sezonie produkcja jabłek zmniejszyła się o około 25-30 proc., z powodu niesprzyjającej pogody – wiosennych przymrozków i suszy. W niektórych regionach przez 10 miesięcy nie padał deszcz. Dlatego nowe nasadzenia powstają w rejonach ze stałym dostępem do wody. Oczekuje się, że w najbliższych latach ekstremalne warunki pogodowe będą miały bardzo duży wpływ na produkcję owoców. Uprawa jabłoni jest skoncentrowana głównie na północy kraju.

Sadownicy starają się dywersyfikować źródła dochodu poprzez sadzenie innych gatunków jak morele, brzoskwinie, oraz stołowe winogrona. W produkcji jest dość duży udział śliw i czereśni.

Zmiany w strukturze odmianowej

Na przestrzeni lat w Mołdawii nastąpiły zmiany w doborze odmian jabłoni. Obecnie w nasadzeniach dominuje Idared (ok 50 proc.), Gala (20 proc.) i Golden Delicious. Duży udział w produkcji stanowi Florina, Reneta Simirenko. Uprawia się także odmiany z grupy Red Delicious, Jonagold oraz inne – Granny Smith, Fuji, Szampion. W Mołdawii występują problemy z uzyskaniem odpowiedniego rumieńca. Dlatego sadownicy wybierają odmiany, które dobrze się wybarwiają w optymalnym terminie. Interesują się także odmianami klubowymi.

Do przechowywania przeznacza się 50 proc. jabłek, a 25 proc. sprzedaje się bezpośrednio po zbiorach. Natomiast do przetwórstwa trafia około 25 proc. zbiorów. 

Rosja - główny rynek zbytu dla mołdawskich jabłek

Mołdawia w ostatnich latach eksportuje około 250 tys. ton jabłek. Cały eksport – 97 proc. trafia do Rosji (231,711 ton w sezonie 2019/2020). Przez pewien okres Mołdawia wysyłała również jabłka do krajów Unii Europejskiej, głównie Rumunii, oraz niewielkie ilości do Afryki Północnej i Azji, Indii i Krajów Arabskich. W poprzednich latach eksport jabłek odbywał się przeważnie w miesiącach październik –listopad- grudzień. Obecnie okres największego handlu jabłkami przesuwa się na późniejsze miesiące (luty- kwiecień w sezonie 2019/2020). Dlatego sadownicy starają się inwestować w rozwiązania, które pozwolą podać jabłko na rynek w późniejszym okresie. Mołdawia dysponuje bazą przechowalniczą na ponad 400 tys. ton jabłek. 75 proc. przechowywane jest w chłodniach zwykłych przy zastosowaniu SmartFresh do marca/kwietnia. Tylko ok 10 proc. stanowią chłodnie z kontrolowaną atmosferą (jabłka przechowywane do końca maja).

Promocją mołdawskich jabłek zajmuje się Stowarzyszenie Producentów i Eksporterów Owoców Mołdova Fruit, liczące obecnie około 150 członków. W Mołdawii praktycznie nie ma grup producentów owoców, jedynie kilka takich organizacji działa na południu kraju przy produkcji winogron stołowych.

W Mołdawii dynamicznie rozwija się produkcja śliwek. W sezonie 2019/20 zmniejszył się eksport śliwek do Rosji i Białorusi z powodu pandemii, natomiast wzrost wysyłek nastąpił do krajów Unii Europejskiej m.in. Niemiec i Austrii.

Jakie wyzwania na przyszłość?

Największym wyzwaniem dla sadownictwa w Mołdawii będzie niestabilna pogoda – susza i wiosenne przymrozki oraz niedobór siły roboczej. W 2020 r. niektóre firmy po raz pierwszy sprowadzały pracowników z Azji do pracy przy zbiorach. Mołdawia zamierza wejść na nowe rynki eksportowe, nie chce być uzależniona od jednego odbiorcy.

Czytaj także: 

Niestabilna produkcja jabłek na Węgrzech – jakie przyczyny?

Jak zmienia się sadownictwo w Serbii?

Planujesz inwestycje w gospodarstwo sadownicze ? Sprawdź najnowsze ogłoszenia na gieldarolna.pl!