9 stycznia to Dzień moreli. Czym się różni morela od brzoskwini?/ fot. shutterstock

Dzień Moreli obchodzony jest 9 stycznia. Za co konsumenci pokochali te owoce i jak wygląda ich produkcja w Polsce?

9 stycznia morele mają swoje święto. To jedne z atrakcyjniejszych owoców. Wyróżniają się dobrym smakiem, wartością odżywczą oraz przydatnością do przetwórstwa.

Morele -  jak je uprawiać i jakie mają wymagania klimatyczne?

Pod sad morelowy najlepiej wybierać stanowiska położone wyżej np. łagodne i osłonięte od wiatrów stoki niewysokich wzgórz. Drzewa wtedy nie są tak narażone na przemarzanie. Nie zaleca się zakładać sadu morelowego w dolinach lub zamkniętych kotlinach, gdyż tworzące się tam zastoiska mrozowe są bardzo niekorzystne. Większy ośrodek produkcyjny znajduje się w rejonie Sandomierza. Morele uprawia się przede wszystkim w najcieplejszych rejonach kraju, czyli w Polsce Południowo-Zachodniej (Wrocławskie), a także w niektórych rejonach Wielkopolski.

Morele są światłolubne. Słoneczne i ciepłe lato korzystnie wpływa na zawartość cukru i wybarwienie ich owoców. Gleby przeznaczone pod uprawę tego gatunku powinny być przepuszczalne, łatwo nagrzewające się oraz zasobne w składniki pokarmowe (odczyn zbliżony do obojętnego pH 6,6-7).

Morele - kiedy dojrzewają owoce wczesnych odmian?

Morela jest gatunkiem o dużych wymaganiach cieplnych - w związku z wczesnym rozpoczęciem wegetacji jest w większym stopniu (w porównaniu do brzoskwini) narażona na wiosenne przymrozki. Zarówno kwiaty, jak i zawiązki, mogą być uszkadzane w kwietniu, a nawet w maju przez wiosenne przymrozki. 

Wczesne morele hodowli Instytutu Ogrodnictwa - PIB - 'Bella' i 'Skierniewicka Słodka' dojrzewają pod koniec lipca. Owocowanie moreli innych odmian przypada także na sierpień.

Kiedy sadzić morele? Jakie odmiany moreli warto uprawiać?

Morele najlepiej sadzić wczesną wiosną, podobnie jak brzoskwinie. Dzięki temu można uniknąć uszkodzeń mrozowych, i ewentualnych strat. Regeneracja uszkodzeń mrozowych u moreli przebiega znacznie trudniej niż u brzoskwiń. 

Drzewa moreli (oprócz leszczyny) najwcześniej rozpoczynają kwitnienie w Polsce. W centrum kraju kwitnienie moreli przypada przeważnie na drugą dekadę kwietnia. Najwcześniej kwitną odmiany, tj. 'Bergarouge', 'Harcot', 'Early Blush', 'Wczesna z Morden', natomiast najpóźniej - 'Robada', 'Harostar', 'Somo' oraz 'Sirena'.

Znaczna część uprawianych w sadach odmian moreli jest obcopłodna lub tylko częściowo samopłodna. Dlatego ich plonowanie uwarunkowane jest od obecności innej odmiany (zapylacza). 'Early Orange' powinno się sadzić razem z odmianami 'Harcot', 'Sirena', 'Taja', 'Wczesna z Morden'. Z kolei 'Early Blush' dobrze owocuje w towarzystwie odmiany 'Harcot', a także 'Wczesna z Morden'. Dla odmian 'Harcot' i 'Miodowa' zapylaczem mogą być 'Early Orange' i 'Somo'. Natomiast dla odmian 'Wczesna z Morden' i 'Taja' dobrymi zapylaczami są - 'Harcot' i 'Early Orange'.

Owoce moreli - czym się różnią od brzoskwiń? Co z nich zrobić?

Morele jak i brzoskwinie na krajowym rynku zdobyły uznanie wśród konsumentów. Spożywane są w szczególności w stanie świeżym w sezonie letnim. Owoce moreli w porównaniu do brzoskwiń są mniejsze i mają delikatniejszą, bardziej gładką skórkę. Zarówno morele jak i brzoskwinie mają pestkę, należą do owoców pestkowych.

Morele również stanowią wartościowy surowiec dla przetwórstwa, m.in. wyrobu dżemów, konfitur, zagęszczonych soków, czy nawet produkcji nalewek. Popularne i czesto kupowane są także morele suszone. Morele stanowią grupę atrakcyjniejszych owoców – wyróżniają się zarówno dobrym smakiem, jak i wysoką wartością odżywczą.