Mimo wzrostu w Polsce, zbiory jabłek w pozostałych krajach UE prawdopodobnie będą niższe niż przed rokiem. / fot. materiały redakcji

Według przedwynikowego szacunku głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych GUS, zbiory owoców z drzew, krzewów oraz truskawek w Polsce w 2022 zwiększą się o 6% r/r. Wyższe o ponad 4% r/r będą zbiory jabłek, które dominują w krajowej strukturze produkcji owoców.

Zbiory jabłek w UE niższe niż w ubiegłym roku 

Mimo wzrostu w Polsce, zbiory jabłek w pozostałych krajach UE prawdopodobnie będą niższe niż przed rokiem. WAPA (World Apple and Pear Association) w zrewidowanej we wrześniu prognozie oceniło, że wzrost łącznie w krajach UE i Wlk. Brytanii wyniesie tylko 0,5% r/r. Gorszych zbiorów oczekuje się we Francji, Włoszech i Hiszpanii z uwagi na odnotowane w sierpniu upały.

Mniejsze zbiory jabłek 2022 w Chinach

W kontekście globalnego rynku jabłek warto zwrócić uwagę na tegoroczną produkcję w Chinach (największy producent tych owoców na świecie) - według danych cytowanych przez S&P Global w sez. 2022/23 zbiory w Państwie Środka zmaleją o 10-15% r/r, do poziomu niespełna 33 mln t (spadek o 23% w stosunku do 2019), co może mieć pośredni wpływ na polski rynek jabłek do przetwórstwa.

Zapasy jabłek w Polsce

Według WAPA zapasy jabłek na początku lipca w Polsce wynosiły 94 tys. t, i były niższe o 29% r/r. Spadek zapasów, mimo większych r/r zbiorów w 2021 spowodowany był w dużej mierze większą sprzedażą do przetwórstwa (program wycofania jabłek z rynku) w obliczu zmniejszonego popytu na rynkach zagranicznych, wynikających z ograniczeń w sprzedaży na dwa najważniejsze kierunki polskiego eksportu.

Wciąż niski eksport jabłek

Według GUS eksport jabłek świeżych z Polski w pierwszych 11 mies. sez. 2021/22 zmalał o 3,4% r/r (z czego w okresie kwi-lip’22 o 25%) z uwagi na istotnie ograniczoną sprzedaż na Białoruś. Niski popyt na głównych rynkach może utrzymać się również w sez. 2022/23. Koniczność zabezpieczenia dostępu do produktów podstawowych przez
Egipt w warunkach zagrożenia dostaw stawia pod znakiem zapytania wielkość sprzedaży jabłek do tego kraju.

Wyższe ceny jabłek ale możliwy spadek

Mniejsze zapasy na koniec sezonu spowodowały, że ceny jabłek deserowych w sierpniu i wrześniu utrzymywały się na wyższym poziomie niż przed rokiem – wg danych
publikowanych przez MRiRW wzrost wyniósł odpowiednio o 34% i 27% r/r. Podobne tendencje wystąpiły w przypadku jabłek do przetwórstwa, które we wrześniu podrożały w relacji rocznej o ok. 9% r/r.

Rynek jabłek w IV kw. 2022 i I kw. 2023

Wyższe zbiory oraz prawdopodobnie niski popyt eksportowy nie wykluczają spadku cen jabłek w 4q22 w relacji rocznej. Perspektywa wysokich kosztów przechowywania owoców w chłodniach (energia elektryczna) może spowodować przyspieszony proces upłynniania zapasów i skumulowania sprzedaży w pierwszej części sezonu. Możliwe, że podobnie jak w sez. ubiegłym, większa część jabłek zostanie skierowana do przetwórstwa, za czym przemawiają również sygnalizowane w branży problemy z pracownikami do zbiorów. Realizacja takiego scenariusza skutkowałaby spadkiem podaży i wzrostem cen tych owoców na koniec sez. 2022/23. Jednocześnie oznaczałaby również wzrost inflacji w kategorii owoce w połowie 2023. Ceny jabłek wspiera wysoki popyt na koncentrat jabłkowy.